معنای زندگی 2
بسم الله الرّحمن الرّحیم
معنای زندگی چیست؟
کسانی که از آموزه های الهی محروم هستند، در جواب این سؤال یا به پوچی زندگی معتقد می شوند یا برای فرار از پوچ گرایی، اهدافی چون لذّت جویی مادّی و انسان گرایی را انتخاب می کنند. امّا خداوند متعال، معنا و هدف زندگی انسان را چه معرّفی کرده است؟
در
برخی آیات قرآن کریم، هدف از خلقت آسمانها و زمین، آزمایش انسان معرّفی شده است. در آیه 7 سوره کهف می فرماید : « إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زینَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً » : ( ما آنچه را
روى زمین است زینت آن قرار دادیم، تا آنها را بیازماییم که کدامینشان بهتر عمل مىکنند.
)
در آیه دیگری، هدفِ خَلق انسان را کسب رحمت و هدایت الهی دانسته و می فرماید : « وَ لَوْ شاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً واحِدَةً وَ لا یَزالُونَ مُخْتَلِفینَ * إِلاَّ مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ وَ لِذلِکَ خَلَقَهُم ... » : ( و اگر پروردگارت مىخواست، همه مردم را یک امّت (بدون هیچ گونه اختلاف) قرار مىداد ولى آنها همواره مختلفند * مگر کسى را که پروردگارت رحم کند! و براى همین (پذیرش رحمت) آنها را آفرید! ) ( 118 و 119 هود ) مراد از اختلاف در این آیه ، اختلاف انسان ها در دین است و منظور از رحمت، یافتن هدایت الهی است. (تفسیر المیزان ، علامه طباطبایی ، ج 11، صص 61 – 64.)
آیه 56 سوره ذاریات، هدف از خلقت انسان و جنیان را عبادت خدا معرفی می کند : « وَ ما
خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُون» : (من جنّ
و انس را نیافریدم جز براى اینکه عبادتم کنند. )
آنچه
تا کنون گفته شد از آزمایش، جلب رحمت ، عبادت خداوند متعال، نمی تواند هدف نهایی زندگی انسان باشد و به آن معنا ببخشد بلکه اینها، اهداف متوسطی هستند که
انسان را به یک هدف کلان و غایی می رسانند و آن، یافتن حیات طیّبه و رسیدن به قرب
الهی است. قرآن کریم می فرماید: « مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى
وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ
أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُون»: (هر کس کار
شایستهاى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک
زنده مىداریم و پاداش آنها را به بهترین اعمالى که انجام مىدادند، خواهیم داد.) (97 نحل )
انسانی که در بستر آزمایش ها، مشمول رحمت
و هدایت الهی شده و به ایمان و عمل صالح (عبودیت ) برسد، به حیات طیبه زنده خواهد شد.
حیات طیبه، حیاتی حقیقی است که خداوند متعال به بنده اش افاضه می کند و از آثار آن
علم و قدرتی است غیر از علم و قدرت حیات طبیعی . حیاتی که در
آن حزن و اندوه راه ندارد و خدا و رسولانش
انسان را به سوی آن دعوت می کنند: « یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اسْتَجیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا
دَعاکُمْ لِما یُحْییکُم » (اى کسانى که ایمان آوردهاید! دعوت خدا و پیامبر را
اجابت کنید هنگامى که شما را به سوى چیزى مىخواند که شما را حیات مىبخشد ) ( 24 انفال )